Wat is intergenerationeel trauma?
Intergenerationeel trauma is trauma dat van generatie op generatie wordt doorgegeven.
Niet via DNA, maar via gedrag, onuitgesproken boodschappen, loyaliteiten en copingstrategieën.
Je herkent het aan patronen die zich blijven herhalen in families:
– altijd aanpassen
– moeite met grenzen
– een diep gevoel van tekort of schuld
– de neiging om te pleasen, of juist de drang om controle te houden
Vaak leef je iets uit wat ooit begon in de levens van je (groot)ouders,
maar waar nooit bedding voor was om het echt te voelen, te erkennen, of te verwerken.
Zo buiten, zo binnen: hoe machtsstructuren ontstaan
We leven in een wereld die doordrenkt is van machtsstructuren.
Op de werkvloer, in relaties, in de zorg, in spirituele kringen, zelfs in families.
Er is iemand die de leiding neemt, de regels bepaalt,
en iemand die zich onderwerpt of volgt.
Maar deze machtsstructuren ontstaan niet zomaar.
Ze komen voort uit iets diepers:
de innerlijke hiërarchie die we in onszelf dragen.
Wie mag er in jouw binnenwereld spreken?
Welk deel krijgt altijd het woord?
En welk deel wordt klein gehouden?
Wat we buiten ons zien, de CEO in bedrijven, de goeroe in spirituele settings, de ‘autoriteit’ in de reguliere zorg,
is vaak een spiegel van hoe we onszelf innerlijk organiseren.
Overlevingsmechanismen: volgzaam of controlerend gedrag
Wanneer we pijn of overweldiging niet kunnen dragen,
ontwikkelen we overlevingsmechanismen.
De één wordt volgzaam.
Doet wat er gevraagd wordt. Past zich aan.
Zegt: “Als ik maar niet lastig ben, dan ben ik veilig.”
De ander gaat de controle houden.
Wil alles begrijpen, beheersen, overzien.
Zegt: “Als ik het stuur maar vast kan houden, dan ben ik veilig.”
Beide reacties zijn begrijpelijk.
En beide zijn sporen van iets ouds.
Niet alleen van je eigen leven, maar van het familiesysteem waar je uit voortkomt.
Intergenerationele patronen in de praktijk: mijn opa en het wittejasseneffect
Een van mijn opa’s had groot ontzag voor artsen.
Of beter gezegd: voor ‘de witte jas’.
Het fenomeen waarbij mensen met autoriteit in de zorg, artsen, psychiaters, specialisten, automatisch als almachtig worden gezien, zonder ruimte voor twijfel.
Voor hem stond de arts altijd boven hem.
En daarmee ontstond ook een patroon:
zijn eigen intuïtie, zijn grenzen, zijn menselijkheid… die deden er niet toe in het bijzijn van gezag.
Dat leeft óók in mij.
Ik merkte hoe ik me in mijn leven vaak kleiner maakte bij mensen met veel kennis.
Of juist: alles wilde controleren, alles zelf uitzoeken, zodat ik nooit meer afhankelijk hoefde te zijn van een ander.
Twee uitersten, volgzaamheid en controle,
maar beide gevoed door hetzelfde veld van intergenerationeel trauma.
Doorzien is niet hetzelfde als doorvoelen
Veel mensen worden zich bewust van deze machtsdynamieken.
Ze zien de ongelijkheid in systemen.
Zien de schaduw van autoriteit.
Ze doorzien wat er wringt.
Maar daarmee zijn ze er nog niet uit.
Want zolang we blijven wijzen naar wat er buiten ons niet klopt,
zonder onze eigen binnenwereld aan te kijken,
blijven we gevangen in dezelfde patronen.
Ook aanklagen kan een overlevingsmechanisme zijn.
Een manier om niet te hoeven voelen waar jij zelf nog strijdt.
Waar jij nog vasthoudt.
Waar jij nog iemand boven je hebt geplaatst,
of juist je hart gesloten hebt om het stuur niet los te hoeven laten.
Wat intergenerationeel trauma vraagt: innerlijk werk
Innerlijk werk is het proces van vertragen, voelen en luisteren naar dat wat lang geen ruimte kreeg.
Niet als trucje, niet als snellere route naar vrijheid,
maar als diep commitment aan jezelf én je familiesysteem.
Als je systemisch kijkt naar trauma en macht, zie je:
zolang pijn onbewogen blijft, blijft het zich herhalen.
Als kind. Als volwassene. In de samenleving. In je lichaam.
Je kunt niet veranderen wat je niet durft aan te kijken.
En dus begint heling niet bij ‘de wereld verbeteren’.
Maar bij jezelf.
In jouw systeem.
In jouw relatie met autoriteit.
Met zachtheid. Met compassie. Met bedding.
Wil je hiermee aan de slag?
– Herken jij oude patronen in jouw familiesysteem?
– Merk je dat je óf veel controle nodig hebt, óf jezelf verliest in volgzaamheid?
– Wil je systemisch en traumasensitief kijken naar de dynamieken in en om je heen?
Je bent welkom.
Voor sessies, verdieping of gewoon een afgestemde kennismaking.
Reactie plaatsen
Reacties